Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2017 жылғы 7 ақпандағы № 52 бұйрығы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартын бекіту туралы
«Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» 2015 жылғы 18 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН: 1. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарты бекітілсін. 2. Заң қызметі және халықаралық ынтымақтастық департаменті осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ресми интернет-ресурсында жарияласын. 3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Білім және ғылым министрлігінің Жауапты хатшысы А. Рахымжановқа жүктелсін. 4. Осы бұйрық қол қойылған күнінен бастап. Министр Е. СағадиевҚазақстан Республикасы
білім және ғылым
Министрінің
2017 жылғы 7 ақпандағы № 52
Бұйрығымен бекітілген
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарты 1. Жалпы ережелер
1. Осы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің (бұдан әрі –министрлік) сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарты «сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» 2015 жылғы 18 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабына, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі бекіткен сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттарды әзірлеу жөніндегі әдістемелік ұсынымдарға сәйкес әзірленді және ұсынымдық сипатта болады.2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттың әзірлеушісі-Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Заң қызметі және халықаралық ынтымақтастық департаменті.3. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарт қоғамдық қатынастардың оқшауланған саласы үшін сыбайлас жемқорлықтың алдын алуға бағытталған ұсынымдар жүйесін белгілеуге бағытталған.4. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттарды әзірлеу міндеттері: 1) қоғамдық қатынастардың оқшауланған саласында жұмыс істейтін адамдардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұрақты ісін қалыптастыру;2) Сыбайлас жемқорлық көріністерін уақтылы анықтау және олардың теріс салдарының алдын алу болып табылады.5. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттардың қағидаттары: 1) заңдылық;2) ашықтық;3) әдептілік;4) жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін сақтау және оларды сыбайлас жемқорлық көріністерінен қорғау;5) мүдделер қақтығысына жол бермеу болып табылады.6. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттар белгіленген қағидаларды мүлтіксіз сақтауға және сыбайлас жемқорлық көріністерінің алдын алуға бағытталған қоғамдық қатынастардың оқшауланған саласында жұмыс істейтін адамдардың іс-әрекеттері мен шешімдерін айқындайды.7. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандарттардың негізінде:1) сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартта қозғалатын салада жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыру;2) өз құзыреті шегінде басқарушылық және өзге де шешімдерді дайындау және қабылдау;3) Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің жобаларын дайындау;4) тиісті тіршілік әрекеті саласының ерекшелігіне байланысты өзге де қоғамдық маңызы бар қатынастар кезінде сыбайлас жемқорлық көріністеріне жол бермеу тұрғысынан лауазымдық міндеттерді орындау бойынша тікелей әрекет ету 2. Қоғамдық қатынастардың жеке саласында жұмыс істейтін адамдардың мінез-құлық (іс-қимыл) ережесі8. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартпен қозғалатын салада жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін іске асыру кезінде: 1) Қазақстан Республикасының Конституциясын және заңдарын, Қазақстан Республикасы Президентінің, Үкіметінің актілерін, өзге де нормативтік құқықтық актілерді, Министрдің және жауапты хатшының бұйрықтарын, сондай-ақ Министрліктің Ережесін басшылыққа алуға;2) Қазақстан халқының бірлігі мен елдегі ұлтаралық келісімді нығайтуға ықпал етуге, мемлекеттік тілге және басқа тілдерге, Қазақстан халқының салт-дәстүрлеріне құрметпен қарауға;3), және әріптестерімен қарым-қатынаста жалпы қабылданған моральдық-әдептілік нормаларын сақтауға, сыпайылық пен әдептілік танытуға;4) жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қозғайтын шешімдерді қабылдаудың ашықтығын қамтамасыз етуге;5) өзінің іс-әрекетімен және мінез-құлқымен қоғам тарапынан айтылатын сынға себепкер болмауға, сынағаны үшін қудалауға жол бермеуге міндетті, жақсарту үшін пайдалануға;6) жеке сипаттағы мәселелерді шешу кезінде мемлекеттік органдардың, ұйымдардың, мемлекеттік қызметшілер мен өзге де адамдардың қызметіне ықпал ету үшін өзінің қызметтік жағдайын пайдаланбауға;7) шындыққа сәйкес келмейтін мәліметтерді таратпауға;8) заңда тәртіптік жаза көзделген теріс қылықтар мен өзге де құқық бұзушылықтар жасауға жол бермеуге міндетті., 9) мемлекеттік органда еңбек заңнамасы мен мемлекеттік қызмет туралы заңнаманың орындалуын қамтамасыз етуге, еңбек режимі мен жағдайларының сақталуын, сондай-ақ мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулердің сақталуын қамтамасыз етуге міндетті.9. Мемлекеттік қызметтер мен өзге де рұқсат беру функцияларын көрсету кезінде: 1) тұрақты негізде мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын арттыру жөнінде шаралар қабылдау;2)қолжетімді нысанда көрсетілетін қызметті алушыларға мемлекеттік қызметтер көрсету тәртібі туралы толық және анық ақпарат ұсыну;3)көзделмеген құжаттарды талап етуге жол бермеу, сондай-ақ мемлекеттік қызметтер мен өзге де рұқсат беру функцияларын көрсету барысында қағазбастылықты (төрешілдікті) барынша болдырмау;4) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасауға; 5) мемлекеттік қызметтер көрсету процесін, мемлекеттік қызметтер көрсету кезінде үнемділік пен тиімділікті тұрақты жетілдіруді қамтамасыз етуге міндетті.10. Тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алуға байланысты Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде лауазымды тұлғаларға:1) Мемлекеттік сатып алу үшін пайдаланылатын ақша қаражатын оңтайлы және тиімді жұмсау;2) мемлекеттік сатып алуды өткізу рәсіміне қатысу үшін әлеуетті өнім берушілерге тең мүмкіндіктер беру ұсынылады., қамтамасыз етуге;3) мемлекеттік сатып алу үдерісінің ашықтығын және ашықтығын қамтамасыз етуге;4) сыбайлас жемқорлық көріністеріне жол бермеуге;5) атқарушылық құжаттар бойынша орындалмаған міндеттемелері бар және Борышкерлердің бірыңғай тізіліміне енгізілген әлеуетті өнім беруші және(немесе) ол тартатын қосалқы мердігер (бірлесіп орындаушы) ретінде қатысуға жол бермеуге міндетті.11. Өз құзыреті шеңберінде басқарушылық және өзге де шешімдерді дайындау мен қабылдау кезінде: 1) қызметтік міндеттерін орындау кезінде мүдделер қақтығысының, жеке басының мүддесінің туындағаны туралы, Сыбайлас жемқорлық мінез-құлыққа және сыйлықтар алуға көндіру туралы тікелей немесе тікелей басшыға баяндауға;2) жеке сипаттағы мәселелерді шешу кезінде мемлекеттік органдардың, ұйымдардың, мемлекеттік қызметшілер мен өзге де адамдардың қызметіне ықпал ету үшін өзінің қызметтік жағдайын пайдаланбауға;3) әріптестеріне және әріптестеріне, лауазымдық өкілеттіктерін пайдалана отырып, мүліктік пайда, игіліктер не артықшылықтар алу үшін басшыларға және өзге де лауазымды адамдарға сыйлықтар беруге және қызметтік емес қызметтер көрсетпеуге;4) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылда, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды ашуда белсенділік танытуға;5) өздеріне мәлім болған сыбайлас жемқорлық фактілері туралы басшылыққа дереу баяндауға міндетті, сондай-ақ материалдарды тездетіп қарағаны не болмаса әуре-сарсаңға салғаны үшін қандай да бір пайда алуға көндіру туралы жазбаша түрде дереу хабарлауға;6) орындау үшін алынған өкімнің заңдылығына күмән туралы тікелей басшысына дереу жазбаша түрде хабарлауға;7) егер тікелей басшының өзі мүдделер қақтығысына тартылған болса, жоғары тұрған басшыға жүгінуге;8) кірістер алумен байланысты кәсіпкерлік және өзге де қызметті жүзеге асыруда біреуге көмек көрсетуден бас тартуға құқылы.12. Нормативтік құқықтық актілердің жобаларын дайындау кезінде: 1) Нормативтік құқықтық актілердің жобаларын дайындау мен талқылауға жұртшылықтың, бұқаралық ақпарат құралдарының міндетті қатысуын қамтамасыз етуге;2) Министрліктің құрылымдық бөлімшелерінің құқықтық актілерге мониторинг жүргізуін үйлестіруді және тиісті есептерді тұрақты негізде дайындауды қамтамасыз етуге;3) әзірленген нормативтік құқықтық актілердің жобаларын мүдделі мемлекеттік органдарға келісуге жібермес бұрын ашық нормативтік құқықтық актілердің интернет-порталында жария талқылау үшін орналастыруға;4) нормативтік құқықтық актілерде нормативтік құқықтық актілердің нормаларын пайдаланбауға;, сыбайлас жемқорлық факторлары немесе олардың белгілері бар.13. Министрліктің қызметкерлерін/жұмыскерлерін іріктеу және орналастыру бойынша кадр жұмысын ұйымдастыру кезінде:1) тағайындау материалдарын қараудың белгіленген мерзімдерін сақтау;2) Министрлікке қызметке/жұмысқа қабылдау кезінде лауазымды адамдарға жүктелетін негізгі міндеттерді, тыйым салулар мен шектеулерді түсіндіру;3) кадрларды іріктеу кезінде Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын сақтау;4) мемлекеттік қызметшілердің дербес деректері туралы мәліметтерді негізсіз беруге жол бермеу;5) қызметке/жұмысқа кандидаттардан құжаттарды талап етпеу;, 6) министрліктің қызметкерлеріне қатысты қызметтік тергеп-тексеруді объективті және жан-жақты жүргізуге міндетті.14. Тыныс-тіршілік саласының ерекшелігіне байланысты туындайтын өзге де өзара қарым-қатынастар кезінде:1) бағынысты лауазымды адамдардың міндеттері мен қызметтік өкілеттіктерінің көлемін нақты және анық айқындауға;2) қарамағындағы лауазымды адамдардың арасында еңбек жүктемесінің біркелкі бөлінбеуіне жол бермеуге;3) олардың қызметінің нәтижелерін бағалау кезінде, сондай-ақ көтермелеу және жазалау шараларын қолдану кезінде әділдік пен объективтілік танытуға;4) бағынысты қызметкерлерге қатысты негізсіз айыптауларға, дөрекілік фактілеріне, адамдық қадір-қасиетін қорлауға жол, өрескел мінез-құлық танытпауға;5) анық орындалмайтын немесе олардың лауазымдық міндеттері шеңберінен шығатын, сондай-ақ заңнамаға қайшы келетін өкімдер бермеуге;6) қызметтік емес сипаттағы мәселелерді шешу кезінде қарамағындағылардың қызметіне ықпал ету үшін қызметтік жағдайын пайдаланбауға;7) қарамағындағыларды сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға мәжбүрлемеуге; 8) өзінің лауазымдық міндеттерін орындау барысында әріптестерде туындаған мүдделер қақтығысын реттеу бойынша түбегейлі шараларды уақтылы қабылдауға;9) мүліктің сақталуын қамтамасыз етуге, автокөлік құралдарын қоса алғанда, меншікті қызметтік мақсаттарда ұтымды, тиімді пайдалануға міндетті.